De S, staat voor Structuur

Je ziet het meteen: een grote glimlach, strooiend met complimenten en dikke wallen van vermoeidheid, ik ben weer een week mee-geweest als vrijwilliger van een van de kampen van Stichting de Ster. Ik merk zelf dat ik meer energie heb en op een soort ‘roze wolk’ zit. Mijn omgeving merkt het ook: ik raak niet uitgepraat over de verhalen (sorry!) en ik heb weer een berg aan positiviteit. Ook ouders zien het vaak als kinderen terug komen van kamp: hun kind kan makkelijker een oplossing bedenken, is meer ok met fouten maken, maakt meer vriendjes en… is vrolijker. Er gebeurt iets op de kampen van de ster, wat een magisch gevoel geeft. Toch is wat daar neer wordt gezet niet perse magisch. Het is een optelsom aan enkele bouwstenen die als ze goed uitgevoerd worden mega goed werken!

Omdat ik vaak de vraag krijg van ouders, hoe kunnen we zorgen dat dit gedrag ook thuis blijft. Hoe kan ik thuis ook het sterkamp-gevoel neerzetten? Neem ik jullie graag mee naar de basis van kamp. Deze basis wordt ook aan de vrijwilligers geleerd in het weekend voorafgaand aan kamp.

De basis van het sterkampgevoel
De basis bestaat eigenlijk uit vier bouwstenen. Voorafgaand aan elk kampweek is er een trainingsweekend waar de nieuwe en ervaren vrijwilligers getraind worden en aan teambuilding gedaan wordt, nog voordat de kinderen arriveren op zondag. Tijdens dit weekend wordt ook ‘De basis’ van een kampweek uitgelegd aan de hand van de afkorting STER. Hoe kan het ook anders;) Ik leg jullie graag uit waar deze afkorting voor staat: 

S-tructuur

T

E

R

De S, staat voor Structuur!
Yes, echt stap één van kamp. Misschien wel de belangrijkste van allemaal. Als kind wil je graag weten waar je aan toe bent. Misschien juist wel omdat je een week niet thuis bent. Alles is spannend, dus hoe meer structuur er geboden wordt, hoe sneller de angst afneemt en er ruimte over is voor andere dingen.
Deze structuur zit hem in regels en afspraken, maar ook in de planning van de dag. Vaak is het allerspannendste: niet weten wat je gaat doen. Misschien is dit wel herkenbaar wanneer je iets spannends gaat doen. Bijvoorbeeld een presentatie geven of een sollicitatiegesprek, dat je ineens wel de treintijden/route checkt of een uur extra inplant om op tijd ergens te zijn. Je geeft jezelf dan wat meer ‘structuur’. Weten waar je aan toe bent, weten wat je gaat doen maakt de rest wat minder spannend. Als volwassene kan je jezelf meer structuur bieden, dat kunnen kinderen zelf niet. Terwijl ze er net zo veel behoefte aan hebben! Sterker nog, als ik aan kinderen merk dat ze niet ontspannen zijn, snel boos worden, zich niet aan de regels houden, iets niet durven, dan start ik allereerst met het bieden van meer structuur. Uitleggen wat de bedoeling is van een bepaalde oefening, uitleggen wat er precies om hem of haar heen gebeurt. De planning van de dag doornemen enz. En vaak zie ik dan echt verschil in gedrag. Magisch!

Best de moeite waard om thuis ook eens te kijken of er momenten zijn dat je meer structuur zou kunnen bieden. Durft je kind iets niet, gaat hij of zij vaak tegen de regels in, of luistert hij/zij niet, is de concentratie snel weg enz. Begin is bij het bieden van meer structuur en kijk wat dit voor effect heeft. 

Dagplanning doornemen
De meest bekende vorm van structuur bieden is het doornemen van de dag. Dit kan bijvoorbeeld tijdens het ontbijt. Of bij het naar bed gaan. Op kamp vertellen we bij elke maaltijd wat we gaan doen tot aan de volgende maaltijd. Dit biedt een hoop structuur en voor ons genoeg vrijheid om het programma bij bijvoorbeeld regen wat om te gooien. Vaak ondersteunen we deze uitleg met een dagprogramma op de muur.

Thuis zou je ook bij het ontbijt de dag doornemen of bij het naar bed gaan de volgende dag bespreken. Ook zou het gebruiken van een planbord een mooie visuele manier zijn. (www.mamsatwork.nl/planbord-voor-het-gezin/ ).
Doe vooral wat past bij jullie als gezin. Hoewel het misschien wat ‘kinderachtig’ voelt in het begin, merk je vanzelf of het wel of geen effect heeft op je kind.

Uitleggen wat je van je kind verwacht
Zoals eerder al genoemd is mijn automatische reactie als een kind op kamp iets niet durft of ergens boos over is of elke andere emotie eigenlijk laat zien. Is uitleggen wat er precies verwacht wordt van hem of haar. Zo sprak ik een jongen die echt geen zin had in het onderdeel ‘theater’ en weigerde te gaan. Ik heb toen met hem doorgesproken wat er precies gebeurt tijdens dit onderdeel. We zijn ook samen even gaan kijken. Wat bleek: hij vond het vooral heel spannend dat hij verkleed iets voor moest doen voor de groep. Toen we aan de theatercoach hadden gevraagd of ze hem niet wilde uitkiezen als ze iemand voor de groep nodig was, was het minder spannend en wilde hij wel mee doen met ‘theater’.
Ook thuis als je merkt dat jouw kind iets niet durft, boos is enz. Ga vooral uitleggen wat er gebeurt en wat er precies verwacht wordt van hem of haar op dit moment. Mogelijk biedt dit veel duidelijk voor het kind of krijg je te horen waarom hij/zij boos is of iets niet durft.

Doen wat je zegt te gaan doen
Structuur zit hem ook in: Doen wat je zegt te gaan doen. Zo beloven we op kamp bijvoorbeeld niks. Je weet namelijk nooit zeker of je het waar kan maken. Hier ben ik zelf vaak de fout mee in gegaan: “Ja natuurlijk mag je in de volgende chilltijd voetballen, dan hebben we zat tijd.” Bleek het die middag kei-hard te regenen. Als je iets belooft, moet je het ook doen. Dat is structuur en dat biedt veiligheid. Dan weten kinderen dat je te vertrouwen bent en je ook gaat houden aan de regels die jullie hebben afgesproken. Fijn. Dus geleerd: ik beloof niks meer, want ik kan het niet altijd waarmaken. Mijn reactie meestal: wouw, dat is echt een leuk idee. Ik weet niet zeker of dat kan, kom je het vanmiddag nog even een keer vragen?
Nu een lastige: wat als je het dagprogramma hebt verteld en er gaat ineens iets niet door. Doe je toch niet wat je had gezegd te gaan doen. Geen ramp, de meeste kinderen snappen vaak heel goed dat er wat kan veranderen en dit kan je vaak goed uitleggen. Liever achteraf een verandering vertellen dan helemaal niks over de dag vertellen.

Merel Nederend
Psycholoog bij Praktijk de Plek en vrijwilliger als Hoofd Coach op kamp.
www.praktijkdeplek.nl

Zes jaar geleden ging ik voor het eerst mee als vrijwilliger bij Stichting de Ster, inmiddels ben ik flink besmet met het ‘Sterkamp-virus’ en ga ik na meer dan 15 kampen nog steeds met evenveel plezier mee. Ik heb met mijn werk als Psycholoog echt van mijn hobby mijn werk kunnen maken, want wat blijkt: ik raak nooit uitgepraat over pedagogiek. Het leukste aan mijn werk vind ik kinderen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken weer in hun kracht zetten. Dit doe ik vanuit lol maken, nieuwsgierig zijn en vooral niet zittend aan tafel.
Sinds 2018 doe ik dit vanuit mijn eigen praktijk: Praktijk de Plek, waar kinderen speels, serieuze stappen kunnen zetten!

Wat een kamp van De Ster voor je kind kan betekenen

Een kamp van Stichting De Ster is een onvergetelijke vakantieweek voor kinderen en jongeren. Er zijn zes verschillende kampen, voor diverse leeftijdsgroepen en met diverse thema’s. In een week vol positiviteit en leuke activiteiten gaan zij aan de slag met thema’s als zelfvertrouwen en vrienden maken. Voor pesten en gepest worden is op onze kampen bijzonder veel aandacht. Door de persoonlijke begeleiding en de positieve en veilige omgeving die een kamp van De Ster biedt, krijgen kinderen en jongeren de ruimte om te experimenteren met oplossingen en nieuw gedrag. Tijdens deze week leren en groeien ze.

Stichting De Ster is al 15 jaar expert op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling en organiseert vakantiekampen waar leren en plezier maken hand in hand gaan. De unieke aanpak van De Ster is wetenschappelijk bewezen effectief en vooral ontzettend leuk.

Ontdek hier wat de unieke kampen van De Ster nog meer voor je kind kunnen betekenen.

Laat je inspireren door nog meer tips