Vrienden maken – hoe ontwikkelt zich dit door de jaren heen?

Nieuwe vrienden maken is voor het ene kind gemakkelijker dan voor de ander. Dit heeft vaak te maken met de ontwikkeling van het kind die ze al vanaf jonge leeftijd doormaken. Natuurlijk speelt karakter een grote rol hierin maar ook de omgeving heeft invloed. 

In dit blog leggen we uit hoe de ontwikkeling van een kind impact heeft op de sociale vaardigheden en het sluiten van vriendschappen op school. En we geven tips voor hoe je als ouder kan inspelen op deze ontwikkeling en kan oefenen met de sociale vaardigheden zodat vrienden maken op school een stukje makkelijker wordt.

Moeite met vrienden maken? Oefen met sociale vaardigheden!

Misschien kan je je nog goed de allereerste schooldag herinneren van jouw kind, al is dat wellicht jaren geleden. Sindsdien heeft jouw kind zich waarschijnlijk al ontzettend ver ontwikkeld. Kinderen ontwikkelen zich namelijk snel.

Deze ontwikkeling verschilt natuurlijk per kind, maar hoe komt dat? Een deel komt door het karakter van kinderen, ze verschillen nou eenmaal onderling. Maar een ander deel komt door de omgeving. Stel je eens voor dat jouw kind enorm avontuurlijk is en van skateboarden houdt. In jullie buurt zit een skatepark en de buurtkinderen delen deze hobby waardoor ze elke dag wel even gaan. Grote kans dat jouw kind heel snel beter wordt in skateboarden! Maar wanneer jouw kind van skateboarden houdt maar er niks in de buurt is en alle vrienden andere hobby’s hebben, dan gaat het leren skateboarden een stuk moeizamer.

Dit gebeurt ook met sociale vaardigheden. Sommige kinderen zijn van nature wat meer verlegen of sociaal onhandig en zullen het contact met anderen daardoor misschien ook minder snel opzoeken. In de basis niet zo erg, maar hierdoor krijgt je kind ook minder kansen om ermee te oefenen en deze vaardigheden te laten groeien!

Laten we het visueel maken. Je ziet in de grafiek dat op moment 1 het verschil tussen de twee lijnen nog klein is. Maar doordat het kind van de gele lijn veel oefent, stijgt deze harder gedurende de jaren. Het kind van de blauwe lijn ontwikkelt zich ook, maar minder snel. Hierdoor wordt het verschil steeds een beetje groter en gaat jouw kind steeds verder achterlopen.

Daarom, hoe cliché ook; oefening baart kunst. En dit werkt aanstekelijk, want vaak zie je dat als je ergens beter in wordt, je dit ook vaker gaat doen. Zo kom je in een positieve spiraal terecht!

Maar hoe weet je dan als ouder of jouw kind zich goed ontwikkeld qua sociale vaardigheden en makkelijk vrienden kan maken? En dus op de goede weg van de gele lijn zit. Hieronder zie je hoe de gemiddelde vriendenkring van kinderen eruit ziet door de jaren heen: 

4-6 jaar

Op deze jonge leeftijd ontwikkelen kinderen vaak een aantal vrienden in hun kleuterschoolomgeving. Ze hebben een voorkeur voor wie ze aardig vinden en hebben misschien één tot enkele vriendjes waarmee ze regelmatig spelen. Deze vriendschappen draaien vaak puur om het samen spelen, zoals bouwen met blokken of tekenen. Conflicten worden vooral opgelost door even uit elkaar te gaan en daarna gewoon weer samen te gaan spelen. 

7-9 jaar

De sociale kring begint wat te groeien. Ze hebben op deze leeftijd vaak een grotere groep vrienden, variërend van klasgenoten tot buurtkinderen. Deze groep is gebaseerd op gedeelde interesses en samen spelen. Gemiddeld hebben kinderen op deze leeftijd vaak 3 tot 5 goede vrienden. In deze fase spelen ze bijvoorbeeld na schooltijd samen in de speeltuin en verzinnen ze eigen avonturen. 

10-12 jaar

Op deze leeftijd groeit de behoefte aan sociaal contact. Kinderen ontwikkelen diepere vriendschappen, maar het aantal vrienden kan variëren. Over het algemeen hebben kinderen op deze leeftijd misschien 5 tot 8 goede vrienden. Ook gaan deze vriendschappen niet meer alleen om samen spelen maar wordt er vooral veel gepraat. Vooral meiden krijgen samen geheimen en troosten elkaar. Bij jongens gaat het wat vaker over competitie.

 13-15 jaar

In de vroege tienerjaren kan de vriendenkring verder uitbreiden. Tieners hebben vaak verschillende vriendenkringen, zoals klasgenoten, buurjongens of -meisjes, en vrienden van buiten school. Ze kunnen gemiddeld 8 tot 12 goede vrienden hebben. Ook worden deze vriendschappen intenser, ze brengen meer tijd samen door en willen er voor elkaar zijn. Ook sociale activiteiten buiten school worden belangrijker, denk aan samen films kijken, hun gedachten en gevoelens delen, of feestjes, concerten, en andere sociale evenementen.

Wanneer grijp je in?

Als de vriendenkring van jouw kind niet helemaal hiermee overeenkomt is dat nog geen reden tot paniek. Maar wanneer is het nou echt nodig om als ouder in te grijpen? Simpel gezegd, wanneer je je zorgen maakt. Als je merkt dat het gedrag van je kind plotseling verandert, bijvoorbeeld door verminderde interesse in sociaal contact, toegenomen emotionele reacties of problemen op school, zijn dat duidelijke signalen. Ook als je opmerkt dat je kind gepest wordt of als pesterijen ernstiger worden, zijn dat redenen tot bezorgdheid.

Zelfs bij kleinere zorgen die al een tijdje spelen, zoals moeite met vrienden maken in de klas, minder vrienden hebben dan anderen, minder afspreken of gevoelens van eenzaamheid, is het belangrijk om met je kind te praten en indien nodig professionele hulp te overwegen. Een handige tip: Leerkrachten hebben vaak een breder beeld van het gedrag van kinderen en kunnen goed inschatten of het gedrag of het aantal vrienden opvalt in vergelijking met andere kinderen in de klas.